MIPIM 2023 NOTLARI
Fransa’nın Cannes şehrinde 1990 yılından beri düzenlenen gayrimenkul ve yatırım sektöründe Avrupa’nın en önemli fuarlarından biri olan MIPIM, 14 -17 Mart tarihlerinde kapılarını ziyaretçilerine açtı. 21 bin 500 metrekare alanda, 80’den fazla ülkeden yaklaşık 20 bin katılımcıyı ağırlayan MIPIM’de bu yıl da geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi Cushman & Wakefield olarak yerimizi aldık.
Katılımcı ve ziyaretçilerin ağırlıklı olarak Avrupa’dan olduğu MIPIM’de; Türkiye’den birçok katılımcının yaşanan deprem felaketi sebebiyle katılımlarını iptal ettiklerini gözlemledik.
Türkiye özelinde en çok merak edilen konular ise hiç şüphesiz deprem felaketi, aynı bölgelerde yaşanan sel felaketleri ve 14 Mayıs’ta yapılacak seçimlerin ülkemize nasıl yansıyacağı idi. Diğer yandan Amerika’da bazı bankalarda yaşanan sıkıntıların özellikle startup’lar için bir sorun haline geldiği de yakından takip edilen ve tartışılan konular arasındaydı.
Sektör temsilcileri ile birebir yaptığımız görüşmelerde; girişim, sermaye fonları, sigorta ve emeklilik fonları, kurumsal yatırımcıların risk yönetimi hakkında istişarelerde bulunduk. Bu noktada Ukrayna savaşı ve resesyon beklentisi, finansman ve getiri oranlarının düşmesi, yeni yatırımcılar bulma sıkıntılarının yanında gayrimenkulde değer düşüşleri ve beklenen batık krediler gibi konu başlıklarının yatırımcıları zorlayacağını gözlemledik.
Amerika’da ise özellikle Manhattan olmak üzere kullanılmayan ofislerin arttığını ve yeni yatırımcılar gerektiğini söylemek mümkün. Kira seviyeleri ve getiri oranları açısından ofis yatırımcılarını zorlu bir dönem bekliyor.
Diğer taraftan başta teknoloji şirketleri olmak üzere ciddi anlamda işten çıkarmaların başladığını göz önünde bulundurduğumuzda, bunun e-ticaret tarafında lojistik sektörüne de etkisi olacaktır.
Konjonktürel bir değerlendirme yaptığımızda ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşın yanında Ukrayna’da devam eden savaşın, üretim açısından ülkemiz lehine önemli yönelmeler sağladığını söyleyebiliriz.
Türkiye ise burada olumlu yönde ayrışıyor. Boşluk oranları İstanbul’da yarı yarıya düşmüş ve birincil kiralar döviz bazında yüzde 60 oranında artmış durumda. Aynı zamanda yeni yatırımcılar ile birlikte perakende sektörünün de hızlı toparlanma sürecine gireceğini söyleyebiliriz.
Uzun vadeli bir yatırım olarak değerlendirdiğimiz MIPIM gibi fuarları ve uluslararası etkinlikleri oldukça önemsiyoruz. Yıllar içinde geliştirdiğimiz ve sıcak tuttuğumuz ilişkilerimizi bu seyahatimizde de yerli ve yabancı yatırımcılar ile birebir gerçekleştirdiğimiz görüşmelerle pekiştirirdik ve takibini yaptığımız odaklı projeler üzerinden verimli bir çalışma gerçekleştirdik.
Her yıl olduğu gibi bu yıl da yurtdışında gayrimenkul yatırım fırsatları arayan ve değerlendiren Türk yatırımcılar için Cushman & Wakefield standı; dünyanın her tarafından gelen uzmanlar ile bir araya gelmek için önemli bir platform oldu. Bu doğrultuda bizim için son birkaç yılın en verimli MIPIM etkinliği olduğunu söyleyebiliriz.
Tuğra Gönden
Yönetim Kurulu Başkanı